Duyns' melancholische blik

Voor mijn ogen is het eerste fotoboek van Cherry Duyns. Het omvat een omvangrijke keuze van foto’s (een 250-tal) die hij in de loop der jaren heeft gemaakt. Opspattende golven, al dan niet dreigende wolkenluchten, de zee, waterpartijen, haast abstracte landschappen, waterschildpadden, een enkele kikker, een plastic eendje in een etalage en een opvallend groot aanbod vogelvrienden: vogels in de lucht, dode vogels en “plukplekken”, een term waarover John Heymans (die al eerder een monografie over Duyns schreef, Herfstlied) in zijn inleiding zegt: Eigenaardig woord. Wat je daar ziet liggen, zijn de resten van een vogel. Macaber en ontroerend tegelijkertijd. Hier heeft een of andere roofvogel zijn sterke klauwen geslagen in het vlees en bloed van een andere vogel. Een van zijn pootjes ligt zielroerend tegen de verstilde verenpracht aan. Net een kleine hand, denk je, met zwartgelakte nagels. De menselijke aanwezigheid ontbreekt, met uitzondering van enkele foto’s van benen en schoenen, wellicht van de fotograaf zelf.
Het boek is opgedragen aan Armando, met wie Duyns Herenleed schreef, vertellingen van weemoed en verlangen, die beide heren, aangevuld met Johnny van Doorn, op tv brachten en daarna acht jaar in theaters - een avontuur dat in totaal vijfentwintig jaar duurde. Net als bij schrijver-schilder-muzikant Armando is veelzijdigheid troef bij schrijver en filmmaker Cherry Duyns. Over zijn kompaan maakte hij de documentaire film Armando, portret van een vriend.
Sleutelbegrippen in het oeuvre van Duyns zijn de weemoed, de melancholie, de vergankelijkheid en  zinloosheid van het bestaan, vaak overgoten met een absurd gevoel voor humor -  een thematiek die hij trouwens gemeen heeft met Armando.
Zoals steeds heeft Uitgeverij Voetnoot grote zorg besteed aan deze uitgave op groot formaat (21 x 29,7 cm), waarbij de foto’s paginagroot zijn afgebeeld, hier en daar verlucht met korte tekstfragmenten van Duyns, die net als de foto’s getuigen van een warm en liefdevol gevoel voor en verbondenheid met de natuur: In veel wat ik geschreven heb, spelen vogels een rol. In De zondagsjongen is het een kauwtje. In Dante’s rompet is het een grijze roodstaart, in De Chinese knoop een mandarijneend. Ik houd van vogels en, dat heb ik te danken aan een kauw die ik ooit op het Sophiaplein ontmoette. Uitgeverij Thomas Rap bundelde in 2012 de drie hierboven vermelde  romans in de trilogie Dicht bij zee. 

De poel staat droog. Het is er stil en leeg. De wind en de wolken hebben ze achtergelaten en de geur van het gras. Ze zijn vertrokken zonder afscheid. Naar elders, met de zon en de sterren als bakens. Je weet dat ze moeten. Je mist ze. Mijn kleine melancholie in de polder.

Voor mijn ogen biedt hartverwarmende, troostende melancholie in een fotoboek waar je niet op uitgekeken geraakt. Met zowaar een boodschap: Houd goede moed! Ik zeg dit even voor de vogels onder ons.

Voor mijn ogen, Cherry Duyns (foto’s en teksten), John Heymans (inleiding), Ulrike Mischke, Cherry Duyns en Henrik Barends (samenstelling), Uitgeverij Voetnoot, Amsterdam/Antwerpen, 2015, ISBN 978-94-91738-25-8

(Roger Nupie)