Vereeuwigd: De mooie rooie

Voormalig theaterdirecteur Rommert Boonstra wijdt zich sinds 1980 aan fotografie en poëzie. Hij doceerde fotografie aan verscheidene kunstacademies en is een van de grondleggers van de geënsceneerde fotografie (staged photography) in Nederland - een genre waarbij vaak in de studio stillevens worden bedacht, al dan niet met levende modellen of poppen. Op die manier wordt een nieuwe realiteit gecreëerd die een ietwat bevreemdend element bevat. Dat werk van Rommert is terug te vinden in meerdere uitgaven, o.a. Natura ex machina, een collectie in scène gezet (Uitgeverij Stichting Aurora Borealis, Groningen, 1998).
Als auteur debuteerde Rommert Boonstra in 1985 met de bundel Het scheppen van een nutteloos verleden, (Manteau, Antwerpen). In 2001 verscheen De geschiedenis van het vergeten (Triona Pers, Houwerzijl) en die titel lijkt wel toepasselijk op zijn recentste publicatie, De mooie rooie.
In 2012 verloor hij zijn vrouw aan kanker. In dertig gedichten en tweeëndertig foto’s schetst hij haar ziekte, haar heengaan en zijn gevoelens achteraf: De mooiste herinnering is een meisje dat ik vierendertig jaar geleden zomaar tegenkwam. Elke dag herinneren wij ons elkaar, tot ze op 27 juni het zogenaamde tijdelijke voor het zogenaamde eeuwige verwisselde en ik de enige van ons tweeën ben die zich dat herinnert. Om die geschiedenis te vergeten? Eerder om ze een plaats te geven door een eerbetoon aan zijn geliefde neer te zetten.
In alle foto’s duikt haar portret op; een enkele keer vervangt het de oorspronkelijke figuur op een overbekend schilderij dat hij een plaats geeft in zijn foto’s, waarvan vooral de soberste het sterkst overkomen en geen overdaad nodig hebben om de toeschouwer een verhaal te vertellen, evenmin flarden tekst die blijkbaar in lipstick op de foto’s zijn geschreven. De poëtische beschouwingen bij zijn fotografie voldoen, getuige een gedicht als b.v. Tranen: 

Dood zijn is een vergezicht
Dat niet dichterbij kan komen.

Dood zijn is dat je niets meer weegt
En hoe ondraaglijk dat is.

Elke nacht overnacht ik in je
Maar het donker gaat niet over.

Gelukkig speelt ergens een cello
Op zijn strak gespannen snaren.

Met tranen probeer ik
De wereld vloeibaar te maken

Het resultaat houdt niet over.

In deze collage van de rouw duikt het absurde van het hele gebeuren eveneens op, en hoe schrijnend ook, hier en daar weet hij een glimlach te ontlokken bij de lezer:

Corpse Bride, The Addams Family, The Meaning of Life. Zelfs de dood heeft een humoristische kant.

Bij de uitvaartbegeleiding hangt een kindertekening aan de muur waarop Juliet (6 jaar) met verontwaardigde letters heeft geschreven: Er zijn twee dingen erg. Doodgaan en tanden poetsen.

Rommert Boonstra heeft de leegte ingevuld:

Alles vervaagt, vervalt, verloopt,
Vergaat, verandert, verschiet,
Verbleekt, verbrijzelt, verbrokkelt.

Ik streel onophoudelijk de leegte,
Want ik wil dat de leegte
Steeds mooier leeg is.

Je kunt niet voor niets geweest zijn, schrijft hij, en terecht, want  De liefde weigert doodgewoon om te verdwijnen.

De mooie rooie, Rommert Boonstra, Uitgeverij Voetnoot, Antwerpen, 2013, ISBN 9789078068983

(Roger Nupie)